Zararını sakladığı ortaya çıkınca iflasın eşiğine gelen Parmalat'ta denetçilerin de işin içinde olduğu anlaşıldı. Denetim şirketi Grand Thornton'un iki yetkilisi gözaltına alındı.
Boyutu 10 milyar euro'ya ulaştığı iddia edilen yolsuzlukla gündeme gelen İtalyan süt ürünleri devi Parmalat'taki soruşturma şirketin denetçilerini de kapsayacak biçimde genişletiliyor. İngiliz Financial Times gazetesinin haberine göre, İtalyan polisi önceki gün şirketin denetçiliğini yapan Grand Thornton firmasının iki yetkilisini usulsüzlüklere ses çıkarmadıkları gerekçesiyle gözaltına aldı.
Avrupa'da şimdiye kadar görülmüş en büyük mali skandallardan biri olarak nitelendirilen Parmalat olayında şirketin kurucusu Calisto Tanzi sahtecilik ve hile iddialarıyla cumartesi günü gözaltına alınmıştı.
Pazarın beşincisi
Gözaltına alınan denetçilerin Gran Thornton'un İtalya Başkanı Lorenzo Penca ile ortak Maurizio Bianchi olduğu belirtildi. Gran Thornton, Arthur Andersen'in Enron skandalına karışması üzerine lağvedilmesi ardından uluslararası denetçilik pazarına hâkim dört büyük firmanın ardından geliyor.
Parmalat'ın muhasebecileri ile avukatının da tutuklandığı soruşturma kapsamında bir tutuklama emri de halen Milano'da sorgulanan şirketin başkanı Calisto Tanzi için çıkarılmıştı. Hazırlanan dosyada Calisto Tanzi'nin sahtecilik ve hile ile suçlanması beklenirken savcılar önceki gün oğlu Stefano Tanzi'nin de sorgulamasına başladı. Parmalat Grubu'nun patronu Calisto Tanzi'nin, tutukluluk halinin kendi evinde zorunlu ikamete dönüştürülmesi talebi Milano Mahkemesi tarafından reddedildi. Tanzi'nin sorgulanmasına, San Vittore Cezaevi'nde devam edilecek. Tanzi'nin cezaevi yerine evinde gözaltında tutulması talebininin Milano önsoruşturma hakimi Guido Salvini tarafından reddedildiği vurgulanıyor.
Parma da gölgelendi
Hâkim Salvini'nin, Calisto Tanzi konusundaki değerlendirmesinde, "İlk sorgulamada sanığın suçlamaları kabullenmekle birlikte büyük olasılıkla her şeyi basite indirgeyerek aktardığı versiyon, ikna edici olmaktan uzak olduğu gibi, hiç kuşkusuz hadisenin derinlemesine incelenmesini de zorunlu kılacak niteliktedir" dediği kaydedildi. İtalyan Seri A profesyonel futbol liginde mücadele eden Parma'nın başkanlığını da sürdüren Stefano Tanzi'nin sorgusu sırasında Cayman Adaları'nda kayıtlı ve gruptaki 4 milyar euro'luk yolsuzlukla ilişkili olan Bonlat şirketi hakkında bilgisi olmadığını belirtmişti.
Grubun başkanı Calisto Tanzi ifadesinde geçen sekiz yıl süresince şirketin kaynaklarından 500 milyon euro'yu ailenin kontrolündeki seyahat ve eğlence firması Parmatour'a aktardığını açıklamıştı. Hafta başında Parmalat hakkında suç duyurusunda bulunan ABD Sermaye Piyasası Kurulu (SEC) müfettişlerinin de Milano'ya gelerek İtalyan savcılarla bir araya geldiği dile getiriliyor. Öte yandan mahkemenin atadığı kayyumun yönetimine giren Parmalat'ta araştırmalarını sürdüren yetkililer yapılan yolsuzlukların sonucunda haksız kazanç elde edenlerin tespit edilmesine dönük çalıştığı ifade ediliyor.
Mahkemenin Parmalat'a atadığı kayyum Enrico Bondi'nin iflasın eşiğine gelen gruptan hortumlanan kaynakları tespit ettiği yerde el koyma yetkisi bulunuyor. Bondi'nin çalışmaları sırasında grubun önceki işlemlerini de inceleyerek yolsuzluğun meydana gelişine ilişkin detayları da gün ışığına çıkarması bekleniyor.
--------------------------------------------------------------------------------
Uzantısı Türkiye'de
Adı Parmalat skandalına karışan ve İtalya'daki şirketinin iki üst düzey yöneticisi gözaltına alınan Grant Thornton adlı denetim şirketi Türkiye piyasasında da uzun yıllardan beri çalışıyor. Dünyanın önemli denetim şirketlerinden Grant Thornton'u, Türkiye'de Ergin Uluslararası Denetim ile Engin SMMM A.Ş. temsil ediyor. Ancak bu iki şirketin Türkiye'deki denetim sicili de pek parlak değil. Çünkü TBMM Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu'nun raporuna göre iki şirketin denetlediği bankalardan Egebank, Esbank, Yaşarbank, Bank Kapital, Demirbank ve Ulusal Bank'a mali bünyelerindeki zayıflama veya hâkim ortağın hortumlaması nedeniyle son üç yıl içinde devlet el koydu.
TBMM Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu Başkanı Azmi Ateş ekim ayında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) 'ilgili' olduğu Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener ile Hazine'den sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan'a gönderdiği yazıda denetledikleri bankalar batan denetim kuruluşlarından kamu zararının tahsili için harekete geçilmesini istemişti. Bu kuruluşlar arasında Grant Thornton'un Türkiye'deki temsilciliği Ergin Uluslararası Denetim ile Engin SMMM A.Ş. bulunuyordu.
